Aantekeningen |
- .
BERNARD FASOL
Paulus Leonardus werd Bernard of ome Bernard genoemd. Waarom is niet duidelijk. Vermoedelijk omdat hij ooit even als broeder in een klooster in België schijnt te zijn opgenomen.
.
Bernard was van beroep procuratiehouder bij sigarenfabriek "Texas" (van gebr. Hoekx-Maas ) in Valkenswaard [info Harry Fasol].
.
Valkenswaard is een belangrijk centrum van de sigarenindustrie geweest. De sigarenindustrie startte in 1864 met de tabakskerverij Landmantabak van de gebroeders Van Best. In 1890 had de Firma Gebr. van Best, die onder meer de Montagnard sigaren maakte, al 290 werknemers. De opkomst van Van Best heeft geleid tot nog veel meer activiteit op tabaksgebied. Zeker 61 bedrijven van enig belang heeft Valkenswaard gekend.
.
In 1883 richtte Peer Hoekx, de zoon van een Teut uit Luyksgestel, samen met zijn zwager Maas in 1883 de Firma Hoekx en Maas op, die het merk Texas voerde. In 1914 had het bedrijf 130 werknemers, en filialen in Reusel en Hapert. Texas was hard voor met name de werknemers die lid waren van de socialistische Algemene Nederlandse Bedrijfsbond. In 1920 riep het blad Rooms Leven werkgevers op: 'Bent eensgezind en stuur al Uw socialistisch gezinde arbeiders uit Uw fabrieken. Stuur ze eruit, en laat U niet vertederen door medelijden met hun gezinnen'. Zelfs een blad als De Christelijke Tabakswerker omschreef een dergelijke oproep als barbaars. Aangezien met name de Texas sigarenfabrieken gretig op genoemde oproep ingingen en de socialistische arbeiders op straat zette, leidde dit tot een landelijke boycot actie en ernstig imagoverlies. De kwaliteit van de sigaren redde het bedrijf nog een tijd lang, en in 1925 waren er nog 400 mensen in dienst. In 1928 echter, begon firmant Hoekx voor zichzelf met het bedrijf Holland-Amerika. Dit betekende spoedig het einde van de Texas sigarenfabriek. Het conflict heeft echter geleid tot betere sociale verhoudingen in de sigarenindustrie, waar uiteindelijk beide partijen van profiteerden.
.
De snelle groei van Valkenswaard in de 20e eeuw was nauw gerelateerd aan de opkomst van de sigarenindustrie. Bijna 1/3 van de totale Valkenswaardse bevolking is hierin werkzaam is geweest. Na de crisisjaren en de Tweede Wereldoorlog veranderde het economisch klimaat. Nog enige decennia zouden Hofnar en Willem II als grote bedrijven in Valkenswaard aanwezig zijn. Uiteindelijk sloot Hofnar in 1990 haar poorten, terwijl Willem II werd overgenomen door Swedish Match Cigars, dat de productie uit Valkenswaard naar Houthalen heeft verplaatst, maar het hoofdkantoor bevindt zich nog in Valkenswaard.
.
Meierijsche Courant, Donderdag 24 Juli 1919. 'Valkenswaard. Als volontair ter secretarie alhier is aangesteld de heer L. Fasol.' De initiaal L. is onjuist geciteerd, waardoor onduidelijk is over wie het bericht precies gaat. De mededeling wordt hier vermeld, omdat Bernard gezien zijn beroep in aanmerking zou kunnen komen.
.
Bernard Fasol was bovenal caféhouder, maar in de praktijk was Doortje degene die dat vak volmaakt beheerste. Ze hadden een café/herberg tegenover de kerk in Dommelen, tegenwoordig 'De Dommelstroom' geheten. Op de gevel zijn nog altijd de muzieknoten fa-sol te zien.
.
Na de dood van zijn vrouw trok hij met zijn kinderen in bij zijn schoonzus Drieka van Herk-Roothans, die kinderloos was. Hij overleed aan een hartinfarct.
.
|